Scrum uygulayarak ürün veya proje geliştirecek bir takım için Sprinte başlamadan önce yapılması gerekenler nelerdir? Her ne kadar Scrum‘da kabul edilmese de bazı kesimlerin “Sprint Zero” olarak değerlendirdiği, Scrum Takım Rollout için merak ettiğiniz sorulara cevap bulacağınız önerilerimi paylaşıyorum.
Sprint Zero Nedir? Doğru mu Yanlış mı?
Takımların sprintlere hazırlık aşamasına ihtiyaç duyması sonucu çıkmış bir kavramdır. Fakat Scrum’da kabul edilmez. Hatta scrum.org sertifika sınavlarında denk gelirseniz “Sprint Zero Scrum’da yoktur” şeklinde cevabınızı verin. 😉
Scrum kabul etmiyor ama takımların sprintler için hazırlık ihtiyacını da bir şekilde giderebilmek lazım. Peki bu ihtiyacı nasıl karşılayabiliriz ?
Aslında öncelikle takımın ne tarz bi hazırlığa ihtiyacı var bunu keşfetmek lazım. Eğer takım geliştirilecek projenin “Infrastructure” dediğimiz alt yapı hazırlığını yapmak istiyorsa, bu hatalı bir çalışma olacaktır. Takımın ürün ya da proje ile ilgili bu tarz teknik çalışmalarını sprintler içinde yapması doğru olandır.
Bana göre; alt yapı çalışmalarının Sprint Zero’ya adresleme eğilimini ortadan kaldırmak için Sprint Zero Scrum’da kabul edilmiyor. Geleneksel modelden gelen alışkanlıklar bizi bu eğilime sürüklemesin diye riski sıfırlamak için olduğunu düşünüyorum.
Peki yeni kurulacak bir takımın sprintlere başlamadan önce ne gibi hazırlıklara ihtiyacı olur?
Scrum Takım Rollout
Takım Tanışması – Icebreaker
Yeni kurulan bir takımın üyeleri birbirini tanımayabilir. Sıkıcı tanışma seansları yerine daha eğlenceli ve arkadaşlık kurmaya daha yardımcı olan Icebreaker’ları uygulamanızı öneririm.
Takım tanışması için önerebileceğim Takım Zinciri ve Çarklı Sorular icebreaker seçeneklerinden birini tercih edebilirsiniz. Diğer icebreaker örneklerine de aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
Proje ve Paydaşları tanıma
Yeni bir Scrum takımı kuruluyor. Dolayısı ile yeni bir proje ve belki de yeni paydaşlar beraberinde geliyor. Takım tanışmasının içine paydaşlarınızı ekleyebilirsiniz.
Bir diğer seçenek ise paydaşlarınız ve proje için ayrı bir session ayırmak. Bu ayrı sessionda hem paydaşlarınızdan proje hakkında bilgiler alıp, kafalarındaki yol haritasını öğrenirsiniz; hem de takımla paydaşların tanıması için ortam yaratırsınız.
Agile & Scrum Refreshment
Herkesçe Agile ve Scrum aynı şekilde ve doğru algılanmalıdır. Kimileri için Agile & Scrum yeni olabilir. Kimilerinin ise ufak bir bilgi tazelemeye ihtiyacı vardır. Bu yüzden Scrum Takım Rollout etkinliklerinizde mutlaka Agile ve Scrum konusunda bir bilgilendirme session’ı ayırın. Scrum Guide üzerinden geçmeniz bile yeterli olacaktır.
Bu aktiviteyi sadece takım üyeleri için düşünmeyin. Paydaşlarınızın da bu session’da olmasını öneririm. Paydaşların da Scrum’ı bilmeleri, nasıl bir iş birliği içinde olacaklarını keşfetmeleri böylece daha kolay olacaktır. Unutmayın onlar da takımın bir parçası. ✌️
PO & SM belirleme
Madem Scrum koşuyoruz, o zaman bir Product Owner ve bir Scrum Master’a ihtiyacımız var. Product Owner belirlerken, ürün için stratejik kararları alabilecek bir kişiyi belirlemek uygun olacaktır. Scrum Master için ise soft skill yetkinlikleri güçlü biri olması takım için iyi bir avantaj olur.
Eğer ki organizasyonunuzda belirlenmiş Scrum Master’lar yoksa; takım içinden birini seçebilirsiniz. Bunu da gönüllü olanlarla bir oylama yaparak belirleyebilirsiniz.
Takım Kimliği Oluşturma
Takım yeni kurulduğu için başlarda takım ruhunu oluşturmak zor olabilir. İşin içine biraz eğlence katarak, takım olmayı en başından sağlayan sihirli bir yöntem var aslında. 😉
Takım adı oluşturmak ve her bir takım üyesine takım adına uygun rumuzlar belirlemek. 🥳Hatta biraz da görsel malzemeler kullanmak daha da keyifli bir hale getirebilir. Mesela bir logo belirlemek veya bir poster hazırlamak gibi. 🤪🤩
Role Expectation
Takım rollerinin birbirinden beklentilerini en başta konuşmak, sprint sırasında olası anlaşmazlıkların önüne geçmeye yardımcı olur. Özellikle Scrum’a yeni başlayan ekiplerde rol tanım ve sorumlulukları başlarda çok net oturmayabilir. Sprint koştukça ve deneyimledikçe kafalardaki soru işaretleri veya anlaşmazlıklar kendiliğinden çözülecektir.
Scrum Guide bize rol tanımlarını net bir şekilde anlatsa da takım içinde yapılan ekstra bir commitment, takım ruhunu daha da güçlendirecektir.
Bu yüzden Scrum Takım Rollout aktivitelerinizde bu rol tanım ve beklentilerine bir session ayırmanızı öneririm. Role Expectation Matrix uygulaması, bu session’ı fasilite etmek için size yardımcı olacaktır.
Sprint Length ve Etkinlikleri Belirleme
Scrum koşacak bir takım için sprint süresi önceden belirlenmelidir. Bu yüzden Scrum Takım Rollout etkinliğinizde mutlaka bunu konuşmalı ve ne kadar süreli bir sprint koşacağınızı belirlemelisiniz. Unutmayın ki değişken değil sabit uzunluktaki sprintler koşmanız gerekir.
Hazır sprint uzunluğunu belirlemişken, Scrum etkinliklerinizin hangi gün ve saatlerde olacağını da belirlemenizi öneririm. Sprint Planlama, Review ve Retrospective etkinlikleri yer ve saatlerini belirlemek, Daily Scrum için saati kararlaştırmak ve bunları hatırlatıcı davetleri hazırlamak yeterli olacaktır.
Review etkinliğinize paydaşlarınızı davet etmeyi de unutmayın. 🤪
Board Tasarımı, Initial Backlog ve DOD Belirleme
Her ne kadar Scrum Guide’da yazmasa da en çok kullanılan pratiklerden biri Board kullanmaktır. 😉 Scrum Guide bize Product ve Sprint Backlog’umuzun şeffaf olması gerektiğini söyler. Board kullanımı da bize bu konuda en çok yardımcı olan kolaylaştırıcıdır.
Scrum Takım Rollout etkinliğinizin bir bölümünü backlogunuzu tutacağınız bu boardu’u hazırlamaya ayırın. Kolonları belirleyin. Gerekirse swimlane oluşturun. Kart tasarımınızı yapın. (Bir product backlog maddesinin üzerinde neler tutmak istersiniz?)
Bir takımın kullandığı tüm pratikler, deneyimledikçe evrimleşir.
Bu yüzden tasarladığınız bu board, ilk oluşturduğunuz gibi kalmamalı, ihtiyaçlarınızı karşılayacak şekilde gelişmeli ve değişmelidir.
Şeffaflık ilkesini destekleyen bir diğer öge de Definition of Done (DOD)dir. Biten maddelerin herkesçe aynı şekilde anlaşılması için takımlar DOD belirlemeli ve bunu görünür yapmalıdır. Board ve kart tasarımınızı yaparken DOD tanımınızı da düşünün ve takımca ortak bir tanıma karar verin.
Sprint koşarken Product Backlog maddelerini genişletme, detaylandırma aktivitesi olan “Refinement” çalışmaları yaparız. Bu çalışmanın çıktısı, birkaç sprint sonraki planlama etkinliğine input olur. Ama yeni bir takım kurarken hiç refinement çalışması yapmadığımız için bir Product Backlog da olmaz. Dolayısı ile Scrum Takım Rollout etkinliğinde ilk sprintleri planlayabilmek için initial bir backlog hazırlamak gerekir. Bunu sadece bir öneri olarak değil, ciddiye alınması gereken bir çalışma olarak da paylaşıyorum.
Sprint Planlama etkinliğinde elimizde Ready Backlog olması çok önemlidir. Doğru bir planlama ve doğru bir Velocity değeri için en gerekli ögelerdendir. Bu yüzden öncelik sırasına göre maddeleri detaylandırma çalışmalarını birkaç sprint ileriden takip etmek gerekir. İlk sprint için de aynı durum geçerli. Scrum Takım Rollout içinde mutlaka en azından ilk sprint için yeterli olacak kadar bir Ready Backlog hazırlamanızı da öneririm.
Initial Backlog içinde ilk birkaç sprint planlamasına input olabilecek “Ready Backlog”, paydaşların öngördüğü ve proje kapsamında düşünülen Epic’ler yazılabilir. Sprintlere başladıktan sonra refinement çalışmalarıyla bu backlog detaylandırılır ve genişletilir.
Son Söz
Bir Scrum Takım rollout etkinliğinde olması gerektiğini düşündüğüm aktiviteleri paylaştım. Hangi aktivitelerin olcağını belirlemek kadar bunları hangi sırada yapacağınız da önemli. Benim bu sıralama için sizlere tavsiyem ise şu şekilde;
- Takım Tanışması – Icebreaker
- Proje ve Paydaşları tanıma
- Agile & Scrum Refreshment
- PO & SM belirleme
- Takım Kimliği Oluşturma
- Role Expectation
- Sprint Length ve Etkinlikleri Belirleme
- Board Tasarımı, Initial Backlog ve DOD Belirleme
Sıralama konusu tabii ki bir öneri, sizler kendi sıralamanızı kendi dinamiklerinize göre değiştirebilirsiniz. Hatta sizlerin önerilerinizi ve deneyimlerinizi de öğrenmek isterim. Yorumlarda paylaşabilirseniz çok sevinirim.
İlkim Dilara KADAKALOĞLU
d.
Scrum Guide’da aşağıdaki ifadeyi okuduktan sonra “peki bu product backlog items ne ara hazırlandı?” diye düşünürken yazınıza denk geldim.
“The Product Owner ensures that attendees are prepared to discuss the most important Product Backlog items and how they map to the Product Goal.”
Scrum Guide’da “Sprint 0” diye bir ifade yok belirttiğiniz gibi. Sonuçta takımın bi yerde bu en önemli product backlog itemlarını görmesi, öğrenmesi gerekiyor ve scrum guide içinde buna değinilmemiş.
Harika bir yazı olmuş, sadece bu değil, diğer yazılarınızı da zevkle okuyorum. Elinize emeğinize sağlık. 🙂
Tolga Merhaba. Teşekkür ederim faydalı olabiliyorsa yazılar amacına ulaşmmış demektir. Artık Scrum Guide 2020 Kasım versiyonu ile daha da yalın biliyorsun. Bu yalınlıkla birlikte işin “How” kısmını biz scrum koşan takımlara daha da bırakmış durumda. Sprint Zero yok kılavuzda yanlış anlaşılma olmasın ve takımlar yanlış pratikleri alışkanlık haline getirmesinler diye. Ama güvenli havuzlarda kalabilen olgun takımlar neden kendi pratiklerini üretmesinler ki? Ki amacımız bu, kendi pratikerlerimizi de ihtiyacımıza göre üretebilmek.